Sempozyumlarda Hakkında Konuşulanlar
Uluslararası
Diyarbakır Sempozyumu 02-05-Kasım 2016
Uluslararası Diyarbakır Sempozyumu
Doç. Dr. F. Aslı Erim Özdoğan
Diyarbakır Şairleri ve Azerbaycan Şairlerinin Benzer Özellikleri
Diyarbakır şairleri ve Azerbaycan şairlerinin yaradıcılığlarında benzer özellikler. Diyarbakır denince ilk yada düşen onun tarih boyunca önemli bir ticaret, kültür merkezi, özellikle akılda kalan edebiyat bilicilərinin, sanat fedailerinin nüfuslu bir şehir, muhteşem tapınak yada düşür. Oxudu-ğumuz eserlerde de bu diyarı kültür beşiği olarak vurgular, onun klasik sanat adamları, şair ve yazarları hakkında değerli kaynaklara rast gəlirik. Bəzi verilerde belden sanat, kültür, edebiyat adamlarının gücünü bu kentin coğrafyası ile de kapatmaya çalışılıyor. Diyarbakır Anadolu’da ilk merkezlerden biridir.Poullet vurgulamıştı ki, İran, Mısır, Kafkas, Polonya ve Rusya’dan tüccarlar buraya gelerek ipek, pamuk, liflik ve deri alarak kendi ülkelerine apararlarmış. Tüm bu değerli ifadeler, değerlendirmeler boş değil, Diyarbakır’ın bu günkü durumuna, bir kültür, edebiyat beşiği gibi nüfuz kazanmasına etkileyen amillərdəndir.Diyarbəkirin yetiştirdiği şairler başka merkezlerle müqaisədə ne kadar edebiyatçıların yetiştiğini görmüş olarıq.Bu gün Diyarbakır şairlerinin en ünlü temsilcileri deyince ilk xatırlananlardan Ahmed Arif, Ozan Deniz Sarıtop, Yılmaz Odabaşı, A.Hicr iİzgörən, Cahit Sıtkı Tarancı vs. olur.Bu şairler kendilerinin de ğerli şiir örneklerini içerirken aynı zamanda ülkede yaşanan olaylara da tutum bildirmiş, her zaman halkla bir olmuş, yanlış olaylara her zaman yazılarında ilişki bildirmişlerdir. Şairler her zaman halkı savunuyorlar. Vatan sevgisi konusu, zulme şiddete karşı mücadele hem Diyarbakır hem de Azerbaycan şairlerinin yaradığılığında kırmızı hatla geçmiştir. Ahmed Arifin, Cahit Sıtkı Tarançının, Ozan Deniz Sarıtopun yaratıcılığı dikkat şəkir.Ahmed Arifin “Anadolu”, “Merhaba”, “Karanfil sokak”, “Şiddet” adlı şiirlerinde Özgür fikirleri. Dünyaya bakışı Azerbaycan şailəri ile paralellik edir.Zülm - şairleri her zaman düşündürmüş, onların içerisinde isyana çevrilmişdir.Türk şiirinde zulüm konusu çok işlenen konudur. Bu konu Azerbaycan şiirinde klasik dönemde işlenmiş olsada 20 inci yüzyılın de baş konusu olarak değerlendirilebilir Genelde şairin hangi halkın temsilcisi olursa olsun şairler serbest doğuiur, onlar zulmün kıskacında duramayan varliqlardi .Cahitin “Can yoldaşı”, “Kar ve anılar”, “Gün Köhnəlməsin Penceremden” şeirləridə makaled tahlil olacaktır. “Can Yoldaşı” şiirindeki “sirini ağaca de ki, ağaç yaprak verir, sır vermez” fikri Azerbaycan şiirinde da hangi vesilelerle çalıştırılması nümunələrd yansıyacak.
